jueves, 18 de septiembre de 2014

Labyrinthus et Minotaurus





        Quintus: “Narra mihi aliquam fabulam, Syra!”

     Syra: “Quam fabulam me tibi narrare vis? Fabulamne de agno et lupo, qui forte ad eundem rivum venerunt? an fabulam de puero, qui cupivit regere equos, qui currum Solis per caelum trahunt?”

     Tacente Quinto, Syra pergit: “An cupis audire fabulam de Achille, duce Graecorum, qui Hectorem, ducem Troianorum, interfecit…?”

        Quintus: “Omnes istas fabulas antiquas saepe audivi! Narra mihi fabulam de aliquo terribile monstro!”

       “Narrabo tibi fabulam de Theseo et Minotauro” inquit Syra, et sic narrare incipit:

     “In insula Creta olim vivebat terribile monstrum, nomine Minotaurus, cui caput tauri, corpus viri erat. Minotraurus in magno labyrintho habitabat.”

        Quintus: “Quid est labyrinthus?”


        Syra: “Labyrinthus est magnum aedificium, quod frecuentibus muris in plurimas partes dividuntur. Nemo illinc exire potest, etsi ianua patet. Labyrinthus ille, in quo Minotaurus inclusus tenebatur, a Daedalo, viro Atheniensi, aedificatus erat.”

        “Minotaurus nihil praeter homines vivos edebat. Itaque multi adulescentes virginesque quotannis Athenis in Cretam mittebantur, qui omnes in labyrintho a monstro illo ferocissimo vorabantur. Navis, qua Athenienses illuc vehebantur, vela atra gerebat, nam eo colore significatur mors.”

        Quintus: “Quam ob rem tot Athenienses ad mortem certam mittebantur?”

        Syra: “Rex Minos, qui tum Cretam regebat, paucis annis ante urbem Athenas bello expugnaverat. Post expugnationem urbis Minos, cupidus auri atque sanguinis, non modo magnam pecuniam, sed etiam homines vivos ab Atheniensibus postulaverat.”

       “Eo tempore princeps Theseus, vir patriae amans atque gloriae cupidus, Minotaurum necare constituit. Itaque una cum cetreris Atheniensibus navem conscendit et in Cretam profectus est. Ibi rex Minos eum in labyrinthum duci iussit.”

      “Minos autem filiam virginem habebat, cui Ariadna nomen erat. Illa, cum primum Theseum conspexit, eum adamavit constituitque eum servare.”

     “Ariadna igitur, antequam Theseus labyrinthum intravit, ad eum accessit et sic loqui coepit: “Contra Minotaurum ego tibi ferre auxilium non possum…” “Dei” inquit Theseus “mihi auxilium ferent contra illum. Hodie certe Minotaurum occidam et cives meos ab illo monstro terribili servabo. Bonum gladium gero. Ad pugnam paratus sum. Tum Ariadna “Hoc non dubito” inquit, “sed quomodo exitum labyrinthi postea reperies? Ego vero auxilium tibi feram: ecce filum longum a Daedalo factum, quod tibi viam monstrabit.” Haec dicens Ariadna Theseo filum dedit. Atque Theseus “Opperire me” inquit “hic ad ianuam. Noli timere! Ego mortem non timeo. Brevi tempore huc redibo. In patriam meam te ducam nec umquam te relinquam. Hoc tibi polliceor.”

        “Tum Theseus, filum Ariadnae post se trahens, labyrinthum intravit ac sine mora Minotaurum in medio labyrintho exspectantem petivit, quem post brevem pugnam gladio occidit.”




        “Minotauro occiso, Theseus, filum Ariadnae sequens, exitum labyrinthi facile repperit. Ita Theseus ob amorem patriae cives suos ab illo monstro saevissimo servavit.”

          “Haec sunt quae narrantur de nece Minotauri.”

          Quintus: “Perge narrare de Theseo et Ariadna, Syra. Nonne illa Theseum secuta est?”

       Syra: “Theseus e labyrintho exiens “Minotaurus” inquit “occisus est. Laetamini, cives mei! Videte gladium meum cruentum! Sequimini me ad portum! Ibi navis parata est.” Tum Ariadnam conspiciens “Et tu” inquit “sequere me! Proficiscere mecum Athenas!” Ariadna, quae nihil magis cupiebat, “Parata sum ad fugam” inquit, atque sine mora navem Thesei conscendit.”

          “Theseus navem solvit et cum filia regis navigavit Naxum; ibi vero nocte Ariadnam dormientem reliquit atque Naxo profectus est. Mane Ariadna e somno excitata amicum in litore quaesivit neque eum repperit.”

“Puella misera a litore in altum saxum ascendit, unde prospiciens navem Thesei procul in mare vidit. Tum, etsi vox eius a nullo audiri poterat, Ariadna amicum suum fugientem vocavit: “Theseu! Theseu! Revertere ad me!” neque ullum responsum ei redditum est, praeter vocem ipsius, quae dura saxa rediderunt.”

Quintus: “Cur Theseus amicam ita deseruit?”

Syra: “Tales sunt amantes, mi Quinte. Primum montes auri pollicentur, tum promissa obliviscuntur. Ego quoque deserta sum ab amico meo, qui mihi magnas res pollicitus erat, sed tamen cum alia femina in Graeciam profectus est… Sed redeo ad narrationem fabulam, quam prope oblita sum, dum de aliis rebus loquor.”

“Ariadna Naxi relicta, Theseus ad patriam suam navigabat. Interim pater eius Aegaeus, Atheniensium rex, ab alto saxo in mare prospiciebat. Brevi navis filii in conspectum venit. Sed navis rediens eadem vela atra gerebat quam abiens gesserat: Theseus enim post mortem Minotauri vela mutare oblitus erat! Itaque Aegaeus, qui mortem filii eo colore significari credebat, sine mora se de saxo in mare iecit, quod a nomine eius etiam nunc mare Aegaeum vocatur. Post mortem regis Aegaei, filius eius Theseus rex Atheniensium factus est. Ille multos annos Athenas magna cum gloria rexit.”

Quintus: “Profecto nullam gloriam habet ille, qui amicam deseruit et causa mortis patris fuit! Sed quid fecit Minos, postquam Theseus cum filia eius fugit? Nonne rex eos persecutus est?”

Syra: “Certe rex Theseum et Ariadnam persecutus est, sed navis Thesei nimis celeris fuit. Minus, quamquam celeriter navigavit, non tam celer fuit quam Theseus neque eum fugientem consequi potuit.”

His verbis Syra finem narrationis facit. Quintus fessus oculos claudit.





            GRAMMATICA LATINA

            Preteritum plusquamperfectum activum


-era- ponitur inter pulsav-, iacu-, scrips-, dormiv-, fu-…, et -m, -s, -t, -mus, -tis, -nt.


            Exempla:

            I. narro, narravi, narratum

singularis
pluralis

I.       narrav-era-m
II.      narrav-era-s
III.     narrav-era-t

   narrav-era-mus
   narrav-era-tis
   narrav-era-nt



          II. iaceo, iacui, iacitum: iacu-era-m, iacu-era-s, iacu-era-t, iacu-era-mus...

          III. scribo, scripsi, scriptum: scrips-era-m, scrips-era-s, scrips-era-t, scrips-era-mus…

          IV. dormio, dormivi, dormitum: dormiv-era-m, dormiv-era-s, dormiv-era-t…

          sum fui, -: fu-era-m, fu-era-s, fu-era-t, fu-era-mus, fu-era-tis, fu-era-nt

         fero, tuli, latum: tul-era-m, tul-era-s, tul-era-t, tul-era-mus, tul-era-tis, tul-era-nt; et sic omnia verba.

            Exempla:

            Iulius heri Marcum punivit, quod malus discipulus fuerat: in schola dormiverat, male recitaverat nec magistro paruerat.

            Theseus, qui alios monstros iam necaverat, Minotaurum quoque necare constituit. Ariadna, quae cum Theseo fugere constituerat, navem conscendit.




            Praeteritum plusquamperfectum passivum

            Participium perfectum passivum (ut laudatus, doctus, creditus, auditus) ponitur ante eram, eras, erat, eramus, eratis, erant.


            Exempla:

            I. laudo, laudavi, laudatum

singularis
pluralis

I.       laudatus/a/um eram
II.      laudatus/a/um eras
III.    laudatus/a/um erat

laudati/ae/a eramus
laudati/ae/a eratis
laudati/ae/a erant


   







II. doceo, docui, doctum: doctus eram… docti eramus… et cetera

III. credo, credidi, creditum: creditus eram… crediti eramus… et cetera

IV. audio, audivi, auditum: auditus eram… auditi eramus… et cetera

fero, tuli, latum: latus eram… lati eramus… et sic multa verba.



Exempla:

Labyrinthus, in quo Minotaurus inclusus tenebatur, a Daedalo aedificatus erat.
Navis Thesei vela atra gerebat, nam Theseus vela mutare oblitus erat.



VOCABULA
aedificium, -i (n.).- edificio                                Aegaeus, -i (m.).- Egeo
agnus, -i (m.).- cordero                                     Achilles, -is (m.).- Aquiles
aurum, -i (n.).- oro                                            Ariadna, -ae (f.).- Ariadna
auxilium, -i (n.).- auxilio                                     Athenae, -arum/-um (f.).- Atenas
bellum, -i (n.).- guerra                                       Creta, -ae (f.).- Creta
civis, -is (m.).- ciudadano                                  Daedalus, -i (m.).- Dédalo
conspectus, -us (m.).- vista                                Hector, Hectoris (m.).- Héctor
currus, -i (m.).- carro                                         Minos, Minois (m.).- Minos
exitus, -us (m.).- salida                                       Minotaurus, -i (m.).- Minotauro
expugnatio, expugnationis (f.).- conquista            Theseus, -i (m.).- Teseo
fabula, -ae (f.).- leyenda, cuento
filum, -i (n.).- hilo                                                an.- o
finis, -is (m.).- fin                                                 etsi.- aunque
fuga, -ae (f.).- huida                                             vero.- pero
gloria, -ae (f.).- gloria, prestigio                                                 
labyrinthus, -i (m.).- laberinto
litus, litoris (n.).- playa, costa
modus, -i (m.).- modo
monstrum, -i (n.).- monstruo
mora, -ae (f.).- tardanza, demora
mors, mortis (f.).- muerte
murus, -i (m.).- muro, pared
narratio, narrationis (f.).- narración
nex, necis (f.).- muerte
princeps, principis (m.).- príncipe
responsum, -i (n.).- respuesta
rex, regis (m.).- rey
rivus, -i (m.).- río, corriente
saxum, -i (n.).- roca
taurus, -i (m.).- toro
timor, timoris (m.).- miedo
urbs, urbis (f.).- ciudad





Aegaeus, -a, -um.- Egeo
celer, celeris, celere.- veloz
certus, -a, -um.- seguro, -a
cruentus, -a, -um.- cruento, -a, sangriento
cupidus, -a, -um.- deseoso, -a, ávido
ferox, ferocis.- feroz
frequens, frequentis.- numeroso, -a
ingens, ingentis.- enorme
plurimi, -ae, -a.- muchos, -as
saevus, -a, -um.- cruel
talis, -e.- tal
terribilis, -e.- terrible
tot.- tantos, -as

celeriter.- rápidamente
facile.- fácilmente
forte.- casualmente
hinc.- de aquí, desde aquí
hodie.- hoy
huc.- acá, hacia aquí
ibi.- allí
illinc.- de allí, desde allí
illuc.- allá, hacia allí
interim.- mientras tanto
iterum.- otra vez
olim.- hace tiempo
postea.- después
quotannis.- cada año
sic.- así

contra (acc.).- contra
praeter (acc.).- excepto; además de





accedo, accessi, accessum (III).- acercarse
adamo (I).- amar, enamorarse de
aedifico (I).- edificar, construir
a-scendo, a-scendi, a-scensum (III).- subir
coepi, coeptum (def.).- empezar
con-scendo, con-scendi, con-scensum (III).- subir (a un barco)
con-sequor, con-secutus sum (III).- alcanzar
con-spicio, con-spexi, con-spectum (III).- observar
constituo, constitui, constitutum (III).- decidir
cupio, cupi(v)i, cupitum (IV).- desear
desero, deserui, desertum (III).- abandonar
do, dedi, datum (I).- dar
dubito (I).- dudar
fugio, fugi, fugiturus (III).- huir
gero, gessi, gestum (III).- llevar, usar (ropa, armas...)
iacio, ieci, iactum (III).- lanzar
inter-ficio, inter-feci, inter-fectum (III).- matar
laetor (I).- alegrarse
neco (I).- matar
obliviscor, oblitus sum (III).- olvidar
occido, occidi, occissum (III).- matar
opperior, opperitus sum (IV).- esperar
paro (I).- preparar
pateo, patui, - (II).- estar abierto
pergo, perrexi, perrectum (III).- continuar
per-sequor, per-secutus sum (III).- perseguir
peto, petivi, petitum (III).- buscar
polliceor, pollicitus sum (II).- prometer
proficiscor, profectus sum (III).- marchar, partir
pro-spicio, pro-spexi, pro-spectum (III).- mirar
quaero, quaesivi, quaesitum (III).- buscar, inquirir, preguntar
reddo, reddidi, redditum (III).- devolver
rego, rexi, rectum (III).- regir, gobernar
relinquo, reliqui, relictum (III).- dejar, abandonar
reperio, repperi, repertum (III).- encontrar
sequor, secutus sum (III).- seguir, ir detrás
servo (I).- salvar
significo (I).- significar, simbolizar
traho, traxi, tractum (III).- arrastrar
vereor, veritus sum (II).- temer



No hay comentarios:

Publicar un comentario